De Veluwse grazer doet wat hij moet doen
Tevredenheid troef bij Natuurmonumenten, beheerder van Nationaal Park Veluwezoom. Het gaat goed met de Schotse hooglander. Die werd een kwarteeuw geleden in het park werd uitgezet.
Natuurmonumenten heeft een passende dag uitgezocht voor een kort 'veldbezoek' aan de Schotse hooglanders in Nationaal Park Veluwezoom. Regen daalt gestaag neer op de grauwe heidevelden en windvlagen geselen de bladloze bomen. Onder deze omstandigheden weet je weer waarom de Veluwe ook wel Vale Ouwe wordt genoemd.
De meest in het oog springende kleur in dit tamelijk desolate landschap is roestbruin en komt voor rekening van een groepje runderen die onverstoorbaar en niet gehinderd door maartse buien aan plukken gelig gras staan te rukken.
Hooglanders zijn immers weerbestendig. De van oorsprong Angelsaksische koeien, gefokt om het barre klimaat van Schotland te doorstaan, malen niet om een Hollandse winter. Op stal hoeven ze nooit, en periodes van voedselschaarste ondergaan ze gelaten.
Dat is ook de reden dat Natuurmonumenten een kwarteeuw geleden van alle runderen juist dit ras uitkoos voor wat het eerste bosbegrazingsproject van Nederland moest worden. De natuurbeschermingsorganisatie verkeerde in die tijd in de ban van het 'wildernisdenken', wat er ongeveer op neerkwam dat bos- en heidegebieden moesten worden teruggegeven aan de natuur. De hooglanders pasten prima in dat plan. Al grazend houden ze open vlaktes open en vretend aan jong hout houden ze oprukkend bos in toom. Waar het gras wijkt, krijgen andere vormen van vegetatie een kans en zo ontstaat zonder enige menselijke inspanning vanzelf een grote mate van biodiversiteit.
Natuurmonumenten maakt nu, na 25 jaar, de balans op en is uitermate tevreden over de nieuwe bewoners van de Veluwe. Vandaag wordt er in Wageningen zelfs een symposium aan gewijd. Centrale vraag: 'Doen Schotse hooglanders wat ze moeten doen?' Die vraag kan met een volmondig ja worden beantwoord, als we Harm Piek, beleidsmedewerker van Natuurmonumenten, mogen geloven. Niet alleen grazen de runderen zich suf ā wat wel moet, want iets anders is er niet te vreten ā maar ze blijken ook in staat op eigen kracht te overleven.
Tot 2002 werden ze in winterse periodes nog wel eens bijgevoerd. Het leverde een ongewenste bevolkingsexplosie op. Op zeker moment waren er 225 koeien, te veel voor het inmiddels tot ruim 4.000 hectare uitgebreide begrazingsareaal. Ruim 140 werden er afgevoerd naar andere oorden. Nu zijn er circa 110 runderen, die in drie groepen (exclusief een aantal alleenstaande stieren) het park bevolken. Volgens Hans van Dijk, kuddebeheerder, moeten er nu en dan een paar oude en verzwakte exemplaren worden afgeschoten, maar verder is sprake van een natuurlijk evenwicht. De kudde zal de komende jaren mogelijk nog groeien tot 125 stuks. Volgens Piek heeft Natuurmonumenten van de afgelopen 25 jaar twee dingen geleerd: nooit meer bijvoeren en meer aan publieksvoorlichting doen. Want de ruige en forsgehoornde hooglanders doen weliswaar geen vlieg kwaad, maar hebben wel een gebruiksaanwijzing.
Bezoekende Schotse boeren, die hun hooglanders thuis met krachtvoer tot vele kilo's consumptievlees weten op te werken, vonden de nieuwe Veluwse tak van de familie trouwens maar 'scharminkels'. Piek: "Maar ze zijn even gezond, worden even oud en verwekken net zo veel nageslacht als hun Schotse neefjes en nichtjes. Dus daarover hoeft niemand zich zorgen te maken."
Kwarteeuw hooglanders
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
CAMPERS & CARAVANS
Hier moet je op letten als je kiest voor een camper of caravan
Camper, caravan, vouwwagen, tent: de keuze is reuze als je wilt kamperen. Maar hoe bepaal je welke manier van kamperen het beste bij jou past? En waar moet je allemaal op letten bij het aanschaffen van een camper of caravan? -
Uit den ouden doosch: Is het een mini wc-ontstopper?
Zes weken lang brengt deze krant verschillende generaties in beeld. Wat bindt de verschillende generaties, wie zijn hun idolen en welke voorwerpen staan in hun geheugen gegrift? In de wekelijkse video-rubriek 'Uit den ouden doosch' leggen we kinderen van nu mysterieuze voorwerpen uit het verleden voor. Deze week: de flessenlikker. Eerder verschenen in deze rubriek de floppydisk en het cassettebandje. -
Dit zijn wij
Cliff Richard of Elvis Presley? VW-busje of Opel Kadett? En meer dilemma's
Nostalgie is van alle generaties. De Babyboomers (geboren tussen 1945 en 1955) kunnen daar over meepraten. Gelukkig maar dat smaken verschillen. Vecht de oneindige strijd nu voor eeuwig uit door jouw favoriet te kiezen. -
Generatie Y
Gameverslaving dreef Victor naar de afgrond
In het eerste jaar van de middelbare school ontdekte Victor dat hij met gamen zijn problemen kon vergeten. Hij verdween steeds dieper in het spel en verloor er uiteindelijk meer mee dan zijn vriendinnetje. ,,Ik realiseerde me dat er wat moest gebeuren." -
Generatie Y
Dienstplicht: vrienden voor het leven of tijdverspilling?
Elk jaar een verse instroom van tienduizenden nieuwe soldaten, tot 1997. Generatie Y is de eerste die niet meer verplicht in dienst is geweest. Wat hebben ze gemist?
-
Vraag het ons
Deze groenten kunnen je darmen in de war brengen
Ons panel van deskundigen beantwoordt al je persoonlijke vragen. Over lijf en leden, hart en ziel. Ook een vraag? Mail naar zo@dpgmedia.nl. Deze keer beantwoordt onze expert voedingsdeskundige Karine Hoenderdos de vraag: kunnen groenten je darmen irriteren? -
PREMIUMaan de slag
In het holst van de nacht loopt verslaggever Danique mee met beveiliger Eddy: āHoe hou je dit vol?ā
Het personeelstekort in Nederland loopt de spuigaten uit. De ene na de andere vacature verschijnt online. Verslaggever Danique de Breet loopt deze zomer mee, daar waar de nood het hoogst is. Vandaag in aflevering 5: beveiligers. -
Fotogalerij
Stuur de favoriete foto van je (huis)dier!
Jij bent natuurlijk ook dol op jouw hond, kat of varken. Laat het nou woensdag 4 oktober Dierendag zijn, en dat is bij uitstek de dag om je huisdier in het zonnetje te zetten.