Hoe WhatsApp het briefje op de keukentafel heeft verslagen

Nooit meer een briefje op de keukentafel. Dat klinkt ongezellig. Een spontaan, lief briefje kan namelijk zo leuk zijn, en mooi om te bewaren voor later. Talloze ouders doen of deden dat ook, blijkt na een oproepje onder lezers. Tientallen kattebelletjes kwamen uit kastjes, laatjes en uit plakboeken onze kant op. Het handgeschreven briefje is klaarblijkelijk van grote nostalgische waarde. Is een whatsappgesprek dat ook? Zullen ouders die ook bewaren in een laatje, en later ontroerd teruglezen?  En heeft al dat appen niet als gevolg dat er thuis nauwelijks meer gepraat wordt aan de keukentafel? 

,,Nee. De manier van praten in gezinnen is met de opkomst van social media overduidelijk veranderd, maar het betekent niet dat ouders niet meer weten wat er speelt bij hun kinderen”, vertelt Solange Jacobsen van Bureau Jeugd en Media. ,,Eigenlijk gebeurt het tegenovergestelde. Zo'n familie-app zorgt juist vaak voor een stevige band binnen het gezin." Aan de keukentafel wordt er door al dat appen niet minder gepraat met elkaar. ,,Je haakt ‘s avonds juist wat makkelijker aan op gesprekken die overdag op WhatsApp hebben plaatsgevonden. Appen wordt daarbij vooral functioneel gebruikt. ‘Waar ben je, waar ga je heen?’ Maar écht vertellen hoe het is, en wat je allemaal hebt meegemaakt, dat doe je nog steeds aan tafel tijdens het eten, of samen voor de tv.” 

Ook Irene Zorg, 18 jaar en uit een gezin van vijf, ziet dat zo. ,,Het is makkelijk als je even niet thuis bent of als ik snel wat wil zeggen, zoals een cijfer op school ofzo. Maar we gebruiken het thuis ook voor boodschappen.” Het appen is goed voor de familieband bij Irene thuis. ,,We zijn met drie pubers en gaan allemaal naar school, en mijn ouders werken. Dan spreek je elkaar weinig overdag. ’s Avonds werk ik, en als ik thuiskom ga ik meteen slapen. Via de app spreken we elkaar nog, dus het helpt wel, denk ik.”

Geen slechte ontwikkeling dus, al dat appen. Behalve die teloorgang van dat lieve briefje op de keukentafel misschien. En er is nóg wel een nadeel: pubers kunnen niet meer tegen hun ouders zeggen: ,,Oh ja? Moest ik om 24.00 uur thuis zijn? Ik heb het briefje niet gezien hoor.” Een whatsappje is bijna niet te missen, bovendien verklappen de blauwe vinkjes vaak al aan ouders of het kind het wel of niet gelezen heeft. WhatsApp zou uitermate geschikt kunnen zijn voor ouders die hun kind op een obsessieve manier willen controleren, een omgangsvorm die niet altijd gewenst is. Gelukkig valt dat wel mee, vertelt Notten. ,, Ouders van nu zijn wel veel meer betrokken bij wat hun kinderen doen, dan ouders in vorige generaties. En WhatsApp is daar heel handig voor. Je kunt ieder moment dat jij wilt een berichtje naar je kind sturen. Maar dat betekent niet dat het kind of de puber meteen reageert, die hebben daar natuurlijk ook wel eens geen zin in.”

Appen met je gezin heeft volgens Solange Jacobsen naast een sterkere familieband nóg een goede uitwerking. ,,De generatiekloof tussen ouders en kinderen vervaagt door samen te appen. Ouders, kinderen, maar soms ook grootouders, maken er samen gebruik van. Ouders zien hoe hun kinderen online communiceren, met smiley’s en afkortingen, en daarmee wordt een stukje kloof overbrugd. Ouders leren van hun kinderen. Tegelijkertijd kijken kinderen naar hoe hun ouders communiceren.”

De communicatie binnen gezinnen is overduidelijk veranderd. En dus liggen er over tien jaar waarschijnlijk nog maar weinig kattebelletjes in de keukenlaatjes. Misschien staan de computers dan wel vol met opgeslagen whatsappgesprekken, ook leuk om later nog eens terug te lezen.