Bij de jaarlijkse HJ Schoo-lezing in Amsterdam heeft Kaag vanavond gezegd dat ‘het gehalte Haags gedoe’ in de kabinetsformatie ‘veel te hoog is’. ,,Er lijkt meer tijd te worden besteed aan wat er geschreven wordt in de krant dan de geschiedenis die wij zelf willen schrijven’’, zegt ze over de formatiegesprekken. ,,En het geeft een heel ongemakkelijk gevoel.’’

Kaag vraagt zich af of ze ‘te goedgelovig’ was toen ze deze zomer samen met Rutte een aanzet voor een regeerakkoord schreef. Het gaf haar vertrouwen dat een meerderheidskabinet kon worden gevormd, zeker nadat PvdA en GroenLinks enthousiast op het stuk hadden gereageerd. Kaag kan nu ‘moeilijk bevatten’ dat met die partijen niet wordt onderhandeld. ,,Na een zomer vol inhoudelijk werk zijn helaas potentiële bondgenoten op niet-inhoudelijke gronden uitgesloten’’, zegt ze.

ChristenUnie-lijsttrekker Segers was niet te spreken over de handelswijze van Kaag en Rutte (tekst gaat verder onder de video)

Dat is niet de enige sneer naar Rutte. Zo hekelt Kaag in haar toespraak ‘degenen die om het hardst roepen hoe onwijs gaaf ons landje is’. ,,Veel te lang hebben we ons in de verdoving van de zelfgenoegzaamheid collectief laten sussen door politieke bijziendheid’’, zegt ze.

,,Leiderschap is voor mij dan ook het tegenovergestelde van regelen en ritselen zonder visie.’’ Ze vervolgt: ,,Als me iets is opgevallen in de jaren nadat ik terugkwam naar Nederland, nu bijna vier jaar geleden, is het wel dat politiek hier in het bijzonder wordt bedreven door koffie te drinken, relaties te managen en binnenskamers spelletjes te spelen met partijpolitieke emotie.’’ 

Ruim vijf maanden geleden nam Kaag al eens afstand van Rutte door in een debat te zeggen: ‘Hier scheiden onze wegen’. Nu neemt ze opnieuw afstand. Wat de uitlatingen van Kaag betekenen voor het verdere verloop van de formatie is onduidelijk. Dinsdag debatteert de Tweede Kamer over het eindverslag van informateur Hamer.

Bekijk hier al onze video’s over de politiek: