De Jonge: ‘Ik had meer informatie moeten geven over rol bij Sywert-deal', oppositie boos over incomplete stukken

‘De verwarring die nu is ontstaan had voorkomen kunnen worden door melding te maken van mijn contacten over de heer Van Lienden’, schrijft De Jonge zojuist in een brief aan de Tweede Kamer. ‘Ik heb daarop onvoldoende toegezien en dat betreur ik. Ook toen ik destijds vragen kreeg van journalisten, was het completer geweest als ik in aanvulling op de antwoorden melding had gemaakt van bovengenoemde contacten’.

De Jonge wilde vanmiddag nog niet de pers te woord staan:

De Jonge wacht morgen een taai Kamerdebat na de onthullingen over zijn persoonlijke betrokkenheid bij de aanloop naar de megaorder mondkapjes die van Sywert van Lienden in één klap multimiljonair maakte in het voorjaar van 2020. Tot vorige week ontweek De Jonge steeds vragen over zijn rol bij de totstandkoming van de omstreden order. Maar stukje bij beetje wordt duidelijk dat de CDA-minister veel appcontact had met en over Van Lienden. 

‘Hugo, op jouw verzoek ben ik gaan knuffelen met Sywert. Dat is bijna een dagtaak’, schrijft een onbekend persoon, vermoedelijk een ambtenaar, aan de bewindsman. 

Op verzoek van het parlement heeft het kabinet nu honderden interne berichten gedeeld tussen De Jonge en toenmalig PvdA-minister Van Rijn voor Medische Zorg, tussen De Jonge en diverse topambtenaren en tussen De Jonge en Van Lienden. Daaruit rijst het beeld van de actieve groothandelaar Van Lienden die al zijn politieke contacten bestookt met aanbiedingen. 

De politici beklagen zich onderling juist over Van Liendens opstelling, bijvoorbeeld als de mondkapleverancier kritiek levert op het Landelijke Consortium Hulpmiddelen (LCH). Martin van Rijn appt op 29 april naar Hugo de Jonge: ‘Ik vind ‘t heel teleurstellend dat hij zo negatief doet over het LCH, dat had hij juist beloofd niet te doen'.

Dat past bij de indruk dat negatieve beeldvorming over de overheidsinkoop van mondmaskers een belangrijk motief was om met Van Lienden in zee te gaan. En opvallend: eind april - de nu omstreden miljoenenorder is dan al geplaatst - beweert Van Lienden nogmaals dat hij ‘zonder winstoogmerk’ levert. 

Lees verder na screenshot

Als Van Lienden zijn nieuwe aanbod bij Rutte en De Jonge neerlegt op 29 april (‘zonder winstoogmerk’) reageert Van Rijn ook inhoudelijk kritisch. Van Lienden claimt dat hij aan het ‘doorleveren’ is aan Artsen zonder Grenzen, Duitse tandartsen, ‘Griekenland etc etc’. ‘Als Nederland wil, kan het morgen veel en veel meer spullen krijgen’, appt Van Lienden.  

Van Rijn reageert dan in een privégesprek met De Jonge: ‘Van Lienden raakt op dit moment zijn eigen voorraad nog niet kwijt in zijn webshop (...) dreigementen met Duitse tandartsen en Griekenland komen heel ongeloofwaardig over’.

Lees verder na screenshot

Uit de stukken blijkt verder ook dat het zogenoemde ‘vip-team’ van het LCH circa 250 mails binnenkreeg van wat betrokkenen ‘grote spelers’ noemen. ‘Dit zijn meestal de (mogelijk) politiek gevoelige mails die veel tijd kosten. Daarvan zijn er 120 die extra aandacht en tijd vergen.’

Een groot deel van de oppositie is ontevreden over de stapels stukken. Veel documenten zijn zwartgelakt, waardoor een volledig beeld nog steeds ontbreekt. Ook de excuses van voormalig De Jonge vallen niet in goede aarde.

‘Informatie achterhouden tot het allerlaatste moment, tot het echt niet anders meer kan. En dan sorry zeggen. Is dit waar we staan met de nieuwe bestuurscultuur?’ twittert GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver.

Ook Denk-voorman Farid Azarkan vindt dat de beloofde nieuwe bestuurscultuur ‘van transparantie en openheid’ ver te zoeken is, laat hij in een tweet weten, met een foto erbij van een paar zwartgelakte pagina’s. ‘Schaamteloos’, voegt hij toe.

Voor PVV-fractievoorzitter Geert Wilders is het helder: ‘Zo ziet corruptie er dus uit. Wegwezen!’ stelt hij op Twitter. Zijn partijgenoot Fleur Agema wil niet voor het debat van donderdag met een motie van wantrouwen gaan zwaaien, maar ‘het ziet er niet goed uit’ voor De Jonge, stelt ze. ,,Het beeld wordt steeds completer en dat is niet in het voordeel van Hugo de Jonge. Ik zie het heel erg somber in. Er moet een groot wonder gebeuren.”

Wybren van Haga van de Groep Haga is net zo stellig als Wilders. Voor zijn partij telt maar een uitkomst: ‘Inpakken en wegwezen.’ Hij schrijft dat het corona-ministerschap van De Jonge zich kenmerkt door ‘ambtsmisdrijven en leugens’. ,,De ene discutabele beleidskeuze na de andere komt naar boven.”

Coalitiepartijen VVD en D66 willen niet reageren op de vrijgegeven stukken en de excuses van De Jonge. Zij willen het debat van donderdag over de mondkapjesdeal afwachten.

Bekijk hier de video van vorig jaar mei, waarin De Jonge vragen over zijn betrokkenheid ontwijkt.