De cijfers lopen almaar verder op, de zorg roept onder de dreigende noemer van code zwart om extra maatregelen, maar het kabinet wacht nog af. Het goede nieuws is: het tij kan keren, als iedereen zich beter aan de basisregels heeft gehouden. Dan dalen eerst de infecties komende dagen, en een week later ook het aantal nieuwe ziekenhuisopnames. 

Het slechte nieuws is: de golf die de ziekenhuizen nu teistert kan niet acuut meer platgeslagen worden. De mensen die nu in ademnood verkeren, zijn ruim een week geleden besmet geraakt.

Zo zit het kabinet tussen twee vuren. Het is te vroeg om te oordelen dat de milde lockdown van vorige week - cafés en winkels vroeg dicht, weinig bezoek thuis, veel thuiswerken - geen effect heeft, maar ondertussen loopt het veel ziekenhuizen over de schoenen.

Daarom zijn de komende dagen cruciaal, schetste demissionair premier Mark Rutte vandaag na corona-overleg op zijn ministerie: ,,Of de maatregelen van vorig weekeinde werken, zien we echt pas aan het eind van deze week”, zei hij tijdens een ingelast persmoment. ,,We hopen echt van harte dat we ons pas op 3 december weer moeten melden met een persconferentie.” 

_{Tekst loopt door onder de infographic}

Daarmee blijven hardere ingrepen vooralsnog uit, zoals verdere inperking van openingstijden en het beperken van groepsgroottes. In de tussentijd roept het kabinet - niet voor het eerst - Nederland op om vooral de basisregels in acht te nemen. De naleving daarvan is volgens CDA-minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge ‘onvoldoende’. 

En dus somde hij met Rutte het bekende rijtje nog maar eens op: blijf thuis bij klachten, laat je testen bij de GGD, houd afstand, werk zoveel mogelijk thuis, zorg voor goede ventilatie. ,,Mijn oproep is: blijf thuis bij klachten, laat je testen bij de GGD. Dat is echt de allerbelangrijkste basisregel.” Dat het kabinet te lang wacht en niet zou luisteren naar de noodkreet van virologen, zorgmedewerkers en andere experts bleek tegen het zere been van de premier. 

Luister hier onze podcast Politiek Dichtbij.

Rutte reageerde: ,,Krachtig leiderschap is niet als iedereen zegt ‘neem extra maatregelen’, dat we dat dan doen. Die nemen we op basis van een brede afweging. Niemand hoeft maar een seconde te twijfelen dat we zouden aarzelen als ingrijpen nodig is. Maar het is niet zo dat we dat doen omdat mensen in talkshows dat zeggen.” Een nieuwe lockdown richt óók schade aan, beklemtoont het coronaduo. Te laat ingrijpen heeft volgens Rutte een prijs, te vroeg ook. Hij is er nog niet van overtuigd dat - net als vorig jaar - nieuwe lockdownachtige maatregelen uiteindelijk onvermijdelijk zijn. 

Toen werden die ook eerst wekenlang voor zich uitgeschoven, totdat Nederland alsnog grotendeels op slot ging. De onvrede over de afwachtende houding van het kabinet groeit inmiddels bij voorstanders van hard ingrijpen. De beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) waarschuwt dat ‘code zwart’ snel bereikt wordt.
Maar volgens De Jonge is Nederland ‘nog lang niet’ bij de laatste fase van code zwart, het moment dat er ic-bedden toegewezen moeten worden op basis van niet-medische afwegingen.

Volgens minister Hugo de Jonge is Nederland ‘nog lang niet’ bij de laatste fase van code zwart: