‘Laat universiteiten grenzen stellen aan aantal studenten aan ver buitenland’

Het is nu niet mogelijk om paal en perk te stellen aan studenten van buiten Europa. VVD-Kamerlid Dennis Wiersma vindt dat universiteiten dat wel moeten kunnen doen. Ook de rectoren van Nederlandse universiteiten pleiten voor ‘meer instrumenten om beter te kunnen sturen op een evenwichtige internationale en diverse instroom’.

Minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs (D66) wil wel dat scholen in noodgevallen maatregelen kunnen nemen, maar wil hen geen vast maximum laten stellen aan het aantal buitenlandse studenten. Wel wil ze de instroom ontmoedigen door hoger collegegeld te vragen aan studenten buiten Europa en door hen Nederlandse les te laten volgen. Dat vindt Wiersma niet de juiste weg.

Nederland is een aantrekkelijk studieland voor buitenlandse studenten. Dat heeft voordelen maar ook nadelen, stelt Wiersma. ,,De kwaliteit holt achteruit. Collegezalen zitten vol, sommige opleidingen moeten een numerus fixus instellen en Nederlandse studenten worden verdrongen.”

Dat merkt ook de TU Delft. De universiteit geeft vier van de zestien opleidingen in het Engels. Toen de studie computer science en engineering nog in het Nederlands werd gegeven, meldden zich in 2016 260 studenten aan. Toen de opleiding een jaar later overstapte naar Engels – op verzoek van de Nederlandse studenten – steeg dat naar 400 studenten.

Bestuursvoorzitter en rector van de TU Delft, Tim van der Hagen, pleit daarom voor een maximum aan studenten van buiten Europa. ,,Wij zouden gebaat zijn bij zo’n cap. De aanmeldingen uit het buitenland zijn vaak onvoorspelbaar; het overkomt ons.” Volgens Van der Hagen kan zijn universiteit dat niet aan maar ook de stad Delft niet. ,,Het piept en kraakt nu echt.”

Aan studenten uit landen binnen de Europese Economische Ruimte (alle EU-landen plus Liechtenstein, Noorwegen en IJsland) kunnen geen grenzen worden gesteld. Europese afspraken schrijven immers voor dat er vrij verkeer van personen is. Dat kost ons land veel geld: het collegegeld is hetzelfde, maar het overige bedrag, gemiddeld 7400 euro, betaalt de overheid – net als voor Nederlandse studenten.

VVD’er Wiersma noemt dat ‘geen faire deal’. ,,We zijn netto-opleider in Europa, dus het kost ons veel meer dan het ons oplevert.” Hij wil dat Van Engelshoven in Brussel het gesprek aangaat om de kosten te verrekenen met andere landen. Ook de Sociaal Economische Raad (SER) adviseerde het kabinet vorige maand dat er een Europees fonds moet komen om Nederland voor de hoge instroom van studenten uit EU-landen.