Minister laat onafhankelijk onderzoek doen naar strafbaar handelen belastingambtenaren

,,Hoewel ik geen incidatie heb dat stukken of bezwaarschriften bewust zijn kwijtgemaakt of vernietigd, ben ik van mening dat de aanhoudende signalen van burgers en de media dienen te worden onderzocht’’, schrijft Hoekstra aan de Tweede Kamer. Een onafhankelijke externe instantie moet de beschikbare informatie nog eens bekijken. Hij roept iedereen die meent ‘belastende informatie’ te hebben zich te melden.

Uit een aantal dossiers van ouders bij wie de kinderopvangtoeslag onterecht werd stopgezet, zou blijken dat de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst de door ouders aangeleverde stukken ‘structureel’ niet meer lijkt te hebben. Het gaat daarbij om bewijsstukken, waarmee zij de aanspraak op de toeslagen wilden aantonen of om bezwaren tegen het stoppen ervan. Hoekstra laat weten dat het kan zijn dat stukken niet bewaard zijn, of ‘zeer moeizaam terug te vinden’. 

Volgens Hoekstra zijn er geen aanwijzingen waaruit blijkt dat stukken of bezwaren ‘op systematische wijze zijn vernietigd’. Hoewel er ‘aanhoudende signalen’ van ouders zijn over het incomplete beeld dat dossiers van de Belastingdienst geven, heeft de dienst gezegd dat dit niet bewust is gebeurd. Desondanks laat de minister de zaak onafhankelijk onderzoeken. Hoekstra voert daarover overleg met de Auditdienst Rijk, dat al onderzoek doet naar 9000 gevallen waarin ouders zijn gedupeerd.

Het gaat hierbij om zaken, waarin gezinnen het slachtoffer zijn geworden van ‘een politiek en bestuurlijk klimaat waarin fraudebestrijding vooropstond’. De Tweede Kamer zal, zo zegt Hoekstra, worden betrokken bij het formuleren van de opdracht voor dit onderzoek. Hij benadrukte dat het een omvangrijke en ingewikkelde klus is, waarvan de conclusies nog wel even op zich zullen laten wachten. In de nasleep van de toeslagenaffaire moest deze maand directeur-generaal van de Belastingdienst Jaap Uijlenbroek al het veld ruimen.

Hoekstra beloofde in de kerstvakantie dat dertien mensen die nog altijd op hun dossier zaten te wachten dat uiterlijk deze week toegestuurd zouden krijgen. De minister meldt in een brief aan de Kamer dat dit in 12 gevallen is gelukt. Eén dossier is volgens hem zeer omvangrijk en daardoor ‘complexer dan verwacht’. De desbetreffende ouder heeft over het uitstel een telefoontje gehad en krijgt nu voor 1 maart, ‘en waar mogelijk aanzienlijk eerder’, het dossier thuisgestuurd.

De dossiers die wel zijn verstuurd zijn ditmaal allemaal voorzien van extra informatie over de inhoud. Zo is een toelichting op de werkwijze opgenomen, is een afkortingenlijst toegevoegd en zit er een samenvatting bij met antwoord op de vraag waarom er toeslag moest worden terugbetaald en of deze persoon door de Belastingdienst als fraudeur is aangemerkt. Ook zijn de ouders gebeld over het tijdstip waarop de dossiers aan hen overhandigd konden worden.

Deze aanpak verschilt nogal van de manier waarop de Belastingdienst in december een aantal dossiers verstuurde. Toen kregen mensen een dik pak papier waarbij sommige gedeelten helemaal zwart bleken te zijn gelakt zonder enige toelichting. Toen de Tweede Kamer daar lucht van had gekregen, moest toenmalig staatssecretaris Menno Snel voor de tweede keer die maand op het matje komen. Dat debat bleek zijn laatste: nadat de Kamer zijn zegje had gedaan, besloot hij de eer aan zichzelf te houden en zijn ontslag in te dienen.