Nederland wil kernbom op JSF onnodig maken

Dat staat in een brief die de ministers Stef Blok (Buitenlandse Zaken) en Ank Bijleveld (Defensie) naar de Tweede Kamer hebben gestuurd. Het kabinet probeert een ruzie binnen de regeringscoalitie te bezweren over de taak van het nieuwe gevechtsvliegtuig F-35, zoals de JSF formeel heet.

D66-leider Rob Jetten zei onlangs dat die opvolger van de F-16 geen kernwapens zou moeten kunnen vervoeren. Dat was tegen het zere been van coalitiepartners VVD en CDA. Nederland heeft binnen de Navo de taak op zich genomen om kernwapens te vervoeren als dat nodig is. Dat was ook een van de redenen waarom het toenmalige kabinet heeft gekozen voor aanschaf van de F-35, die dat kan. In 2024 moet de F-35 de F-16 helemaal vervangen.

In de brief die de ministers nu na ampel beraad hebben opgesteld, staat dat Nederland zich aan zijn afspraken zal houden. Nederland zal niet eenzijdig ontwapenen. De F-35 blijft technisch in staat om een kernbom af te werpen. Tegelijkertijd wil het kabinet zich ook inspannen voor een kernwapenvrije wereld, zodat Nederland die taak in de toekomst niet meer hoeft uit te voeren. Alle Amerikaanse en Russische kernwapens moeten verdwijnen van ‘de Atlantische Oceaan tot aan het Oeralgebergte’.

Heel realistisch is dat streven niet. Het kabinet erkent dat de gesprekken met Rusland hierover moeilijk zullen worden. De kans van slagen wordt ook gering geacht. Toch pleiten de bewindslieden voor een Nederlandse voortrekkersrol.

De bewindslieden zien het liefst dat het moment waarop de F-16 wordt vervangen, wordt aangegrepen om de nucleaire taak vaarwel te zeggen. Een meerderheid van de Tweede Kamer keerde zich al eerder tegen een kernwapentaak voor de F-35. Hoewel het nooit officieel is bevestigd, is het publiek geheim dat op de vliegbasis Volkel kernwapens liggen opgeslagen. Die bommen moeten de komende jaren worden gemoderniseerd. Ook dat zou aanleiding zijn voor het kabinet om zich nu uit te spreken voor een kernwapenvrij Europa.

Na twintig jaar van gesteggel werd begin dit jaar de Joint Strike Fighter eindelijk gepresenteerd: