Onderzoekers: Troonrede van dit jaar was ‘met afstand wolligste ooit’
VideoDe troonrede die koning Willem-Alexander vorige week uitsprak was ‘met afstand de wolligste ooit’. Ook sprak een staatshoofd in de jaarlijkse toespraak niet eerder zo vaak over het klimaat. Dat concluderen wetenschappers van de Universiteit Leiden na een taalkundige analyse van de troonrede.
Het resultaat van die analyse verscheen vandaag in De Hofvijver, een maandelijkse uitgave van het Montesquieu Instituut. Voor de analyse worden alle zinnen en zinsdelen gecodeerd per onderwerp (milieu, volksgezondheid, buitenlands beleid, enzovoort). Een zin die geen duidelijke aankondiging voor een nieuwe maatregel of helder plan bevat, wordt ‘met een knipoog’ gecategoriseerd als wollig.
De tekst gaat verder onder de foto.
De onderzoekers - bijzonder hoogleraar public affairs Arco Timmermans en universitair docent bestuurskunde Gerard Breeman - hebben op deze manier alle troonredes sinds 1945 systematisch in kaart gebracht en gerangschikt in een ‘Wolligheidsindex’. Wat blijkt: de troonrede van 2021 was wolliger dan al zijn voorgangers. Liefst 82,4 procent van de uitspraken van de koning bestond uit terugblikken, algemeenheden of een uiting van zorg.
Tot nu toe was de minst concrete troonrede die van 1981, met ongeveer 73 procent uitspraken die weinig concreet waren. Dat was de tweede troonrede die werd uitgesproken door toenmalig koningin Beatrix. Hij werd haar ingefluisterd door het tweede kabinet Van Agt. Dat kabinet was toen net aangetreden, maar hield het uiteindelijk slechts negen maanden vol.
Dit was de reactie van enkele Kamerleden na afloop van de troonrede:
Demissionair
De troonrede wordt traditioneel nauwgezet voorbereid en geschreven door het zittende kabinet. De onderzoekers wijzen erop dat troonredes van kabinetten die demissionair zijn, wel vaker wollig zijn. Dit type kabinet komt in de regel namelijk niet met nieuw beleid. Daar kan de koning dus niet zoveel aan doen. Toch spant 2021 historisch gezien de kroon. Bij de laatste 'demissionaire’ rede, die van 2017, werd bijvoorbeeld nog minder dan 70 procent van de uitspraken als niet-concreet betiteld door de onderzoekers.
Thematisch gezien was de troonrede van vorige week dinsdag ook een historische. Als het over de inhoud ging, ging het namelijk bovengemiddeld vaak over milieu of klimaat. Om precies te zijn 10,44 procent van de uitspraken van de koning raakte aan dat thema. Vorig jaar was dat iets meer dan 6 procent. In de andere 19 troonredes deze eeuw werd nooit meer dan 4 procent van de toespraak aan het milieu gewijd. In 2013 en 2014 kwam het onderwerp zelfs helemaal niet ter sprake, stellen de onderzoekers.
Ook sociale zaken en welzijn en justitie en criminaliteit kwamen dit jaar vaak aan de orde. Economie, de arbeidsmarkt en onderwijs en cultuur kwamen er vergeleken met vorig jaar juist erg bekaaid van af.
Bekijk hier al onze video’s over de politiek:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Ondanks alles houdt Rutte de moed er in: ‘Persoonlijke verhoudingen zijn goed’
Prinsjesdag staat dit jaar in het teken van de formatie-impasse. Niemand staat te juichen bij de begroting van het kabinet, maar Rutte blijft onverbeterlijk optimistisch. -
Afrekening na excuses voor slavernijverleden verdeelt Kamer
Na de excuses van het kabinet voor het slavernijverleden, gaat het nu over het geld dat ermee gepaard gaat. De 229 miljoen die is gereserveerd, is voer voor discussie in de Tweede Kamer. -
Rijstevlaai en soezen: dit kan iedere beginnende thuisbakker maken
Iedereen is gek op zoetigheid. Natuurlijk kan je hiervoor naar de bakker bij jou om de hoek gaan, maar veel bakrecepten kun je heel makkelijk zelf maken. Twee patissiers geven inspiratie voor de makkelijkste bakrecepten waar iedereen mee aan de slag kan. -
Getest: Dit is de beste vrijstaande vaatwasser
Wat is de beste vrijstaande vaatwasser? En welke heeft de beste prijs-kwaliteitverhouding? De Consumentenbond geeft antwoord. -
6
CDA'er Raymond Knops vertrekt uit Kamer en wordt lobbyist
CDA’er Raymond Knops vertrekt uit de Tweede Kamer. De voormalig-minister en staatssecretaris gaat naar de stichting Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid (NIDV). Hij wordt voorzitter van de lobbyclub.
-
Video
Koning waarschuwt voor polarisatie, ‘Nederland blijft goed land om in te leven’
In een opvallend zakelijke troonrede heeft koning Willem-Alexander gewaarschuwd dat het maatschappelijk debat steeds vaker ‘polariserend’ wordt gevoerd. ,,Hierbij past de nuchtere vaststelling dat Nederland een goed land is en blijft om in te leven.” -
-
-
Ook de bajes vergrijst: rolstoeltoegankelijke cellen, liften en bredere deuren nodig
Gevangenissen moeten worden aangepast omdat gevangenen steeds ouder worden. Het kabinet denkt daarbij aan rolstoeltoegankelijke cellen, bredere deuren, liften en les in hoe zij digitaal hun zaken kunnen regelen als ze vrijkomen. -
column
Om vijf uur ’s ochtends je bed uit, net als Obama: waarom we graag succesvolle mensen nadoen
Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert en auteur van het boek Fokking druk. Hij verwondert zich over het moderne werken en geeft elke week tips voor meer geluk en minder stress op je werk. Vandaag: routines van succesvolle mensen