Partijen proberen onrust te sussen: CDA wil stikstofplan aanpassen, VVD pleit voor maatwerk

Het begon met boze boeren op het erf van een minister, maar inmiddels lijkt het verzet doorgedrongen tot bij de Kamerleden van de regeringspartijen. Na urenlang beraad meldde CDA-fractieleider Pieter Heerma dinsdagmiddag dat zijn partij ‘fundamentele wijzigingen’ wil van de stikstofplannen. En dat het op ‘cruciale punten’ echt anders moet, wil zijn partij tekenen voor de stikstofplannen van het kabinet die veel boeren in het verkeerde keelgat zijn geschoten.

,,Een kaalslag in het landelijke gebied mag niet”, zei Heerma. ,,Provincies moeten de ruimte krijgen voor hun eigen alternatieven. Op sommige plekken moet de stikstofdepositie nu met 70 procent omlaag, dan veeg je ergens alle bedrijven van de kaart. Dus we zeggen: de doelen halen kan, maar wel op een andere manier.”

Ook bij regeringspartner VVD werd er uren vergaderd over de stikstofplannen. VVD-Kamerlid Thom van Campen klonk na afloop minder ferm dan Heerma, maar zei ook dat provincies ‘maatwerk’ moeten bieden. Nadat de leden van de partij zaterdag bij het congres opriepen tot verzet tegen de plannen, zoekt de VVD een uitweg uit het stikstofmoeras: ,,We moeten aan de slag met de zorgen die mensen uiten, zodat we die kunnen wegnemen. Dat kunnen en willen we als Den Haag niet alleen, we moeten het samendoen met de provincies. We moeten in debat over hoe we de kabinetsdoelen halen, dus samen, met maatwerk.’’

Luister ook naar de podcast Politiek Dichtbij

In de wandelgangen reppen CDA’ers van ‘een spannende week op komst’, met het boerenprotest en het Kamer-debat volgende week. In het hele land steekt verzet de kop op tegen het plan om de stokstofuitstoot de komende jaren met de helft te verlagen. Daarvoor zou de veestapel met een derde moeten krimpen. Bij de VVD zeggen leden hun lidmaatschap op. Provinciebesturen gooien de kont tegen de krib. Partijprominenten bij het CDA stellen dat het plan de prullenbak in moet.

De woorden van Heerma en Van Campen lijken dan ook vooral bedoeld om de eigen achterban gerust te stellen. Maar echt afstand nemen van het kabinet, doen de Kamerfracties niet. De stikstofuitstoot zal fors moeten afnemen, het aantal boeren in het land zal ook dalen.

Lees verder na de foto

Alleen de weg ernaartoe kan anders, ‘in samenspraak met provincies en ondernemers’, stelt Heerma. ,,Het lijkt nu soms alsof alle boerderijen uit een gebied moeten verdwijnen. Dat moet aangepast worden, zeker als er fouten in de kaart zitten.”

Maar de vraag is of het genoeg is om de critici tevreden te stellen. Eén enkele reparatie in een bepaalde regio lijkt onvoldoende voor de CDA-critici die echt een andere koers eisen.

Tien CDA-afdelingen rond natuurgebied De Peel eisen meer, meldt Alex Jansen van het CDA in Horst. ,,We zijn radeloos. We moeten afscheid nemen van het landelijke CDA, roepen sommigen dan. Maar we willen wel de oproep doen, Kamerlid Derk Boswijk komt naar ons. Daar zal veel van afhangen. Het plan wat afzwakken, zoals het CDA nu voorstelt, is niet genoeg.”

Oud-VVD-Kamerlid Gert-Jan Oplaat heeft zijn lidmaatschap bij de VVD opgezegd vanwege de stikstofplannen:

Bekijk al onze video's over politiek