Zo werd Inge van Dijk de rijzende ster van het CDA: ‘Als politici moeten we onszelf niet belangrijker maken dan we zijn’
Over een paar weken kan ze plaatsnemen in de banken van de Haagse Tweede Kamer, Inge van Dijk uit Gemert. De rijzende ster binnen het CDA kwam voor veel mensen zo maar uit het niets hoog op de kandidatenlijst van haar partij. In gesprek met een wethouder die er is voor de mensen, en die vooral gewoon ‘Inge’ wil blijven.
Delen per e-mail
Halverwege het gesprek spugen haar ogen van het ene op het andere moment vuur. Vrijwel uit het niets vaart Inge van Dijk plotseling uit. ,,Vriendjespolitiek? Hoe durven ze! Als er iets is wat voor mij voorop staat, dan is het wel integriteit. Transparantie en onafhankelijkheid zijn voor mij heilig in de politiek.” Net zo snel als de boosheid op komt zetten, is deze even later weer verdwenen.
Als vanzelf was het gesprek met het aanstaande Tweede-Kamerlid uit Gemert bij het onderwerp ‘kasteel Gemert’ aanbeland. Wat er allemaal te gebeuren staat met het monumentale, laatmiddeleeuwse gebouw in hartje Gemert is een van de dossiers in haar portefeuille als wethouder in de gemeente Gemert-Bakel. Het is een onderwerp dat de gemoederen in het dorp behoorlijk bezighoudt. Met positieve reacties. Maar - althans in de publiciteit - vooral ook met kritiek en reserves.
Gevoelige snaar
Voor de Bossche rechtbank viel onlangs het verwijt dat het Gemertse gemeentebestuur zich bij het beoordelen van die plannen te veel laat leiden door vriendjespolitiek. En die aantijging raakt kennelijk een gevoelige snaar bij de politica, die voor het CDA op plek vier staat bij de Tweede Kamer-verkiezingen op 17 maart.
Hoe dat komt? Daarvoor moeten we terug in de tijd, legt ze geduldig uit. Zo'n jaar of tien maar liefst. Naar de periode dat de integriteit van het Gemert-Bakelse gemeentebestuur onderwerp was van een onderzoek dat zou uitmonden in het destijds veelbesproken Bingrapport.
Het verwijt dat er in Gemert sprake zou zijn van vriendjespolitiek heeft me wel diep geraakt
,,Uit dat rapport kwam naar voren dat het hier te veel ‘ouwe jongens krentenbrood’ was", blikt Van Dijk terug op die roerige periode. ,,Veel werd onderling geregeld. Met de beste bedoelingen hoor, dat wel. Maar achteraf gezien was dat niet allemaal even handig en verstandig. Ook toen klonk aanvankelijk het verwijt dat de politiek hier aan vriendjespolitiek deed. Al bleek dat daar uiteindelijk nooit sprake van was geweest. Maar dat heeft me wel diep geraakt, toen.”
Vernieuwing en verjonging
Het rapport betekende destijds een ommekeer voor de Bakelse CDA-coryfee. ,,Ik was al een jaar of tien raadslid en heb mezelf toen de vraag gesteld of ik fulltime de politiek in moest gaan om te zorgen voor vernieuwing en verjonging. Ik vond dat hard nodig. Dus die vraag kon ik snel met een volmondig 'ja’ beantwoorden. Al heb ik daar uiteindelijk ook wel een hele mooie carrière bij de Rabobank voor opgegeven.”
Bij de bank was de 45-jarige Bakelse jarenlang kredietverlener en daarna manager en product-manager, op verschillende kantoren in Noord-Brabant en bij Rabobank Nederland. Ze kwam bij de bank terecht in 1999, na een studie bedrijfskunde aan de HAS in Den Bosch. ,,Ik had het daar echt enorm naar mijn zin", zegt ze. ,,Maar de politiek trok me uiteindelijk toch meer. Bij dit werk sta je echt midden in de gemeenschap.”
En zo werd de rap pratende, vlot formulerende Bakelse na de jarenlange hegemonie van Harrie Verkampen plotseling het nieuwe gezicht van het CDA. Na de verkiezingen in 2014 nog niet als wethouder, vanwege familieomstandigheden. Maar sinds de verkiezingen van 2018 wel in die prominente rol.
Vrij pittige kritiek
Het was nota bene diezelfde Verkampen die haar 22 jaar geleden overhaalde om in de politiek te stappen. ,,Ik was destijds bestuurslid van handbalclub Acritas en zat zodoende regelmatig aan tafel met het gemeentebestuur. Er speelden toen nogal wat problemen in Gemert-Bakel. Een bouwstop en geen uitbreidingsmogelijkheden voor sportverenigingen, om maar eens wat te noemen.”
In een gesprek met toenmalig wethouder Verkampen had ze daar nogal wat commentaar op. ,,Vrij pittige kritiek zelfs. Een paar dagen later belde hij op. Als ik het allemaal zo goed wist, dan moest ik zelf maar in de gemeenteraad komen zitten, zei hij. Of ik op plek zeven van de CDA-lijst bij de gemeenteraadsverkiezingen wilde staan.”
Dat wilde ze wel. ,,Je kunt wel kritiek hebben en zeggen dat het anders moet. Maar daarmee ben je er niet, vind ik. Als je de kans krijgt, moet je ook zelf de verantwoordelijkheid nemen en proberen er voor te zorgen dat het anders gaat, goed gaat. Dat was destijds een van mijn belangrijkste drijfveren. En dat is nog steeds zo.”
Invloed uitoefenen
Dat uitgangspunt zorgde er ook voor dat ze begin vorig jaar in de pen klom voor een sollicitatiebrief waarmee ze zich opwierp voor een verkiesbare plek bij de Tweede Kamerverkiezingen. ,,Ik wil in Den Haag mee aan het roer staan", zei ze daarover eerder al in deze krant. ,,Veel van wat er in Den Haag wordt besloten, komt op het bordje van gemeentebestuurders terecht", vertelt ze in haar werkkamer in het gemeentehuis aan het Ridderplein. ,,Ik wil daarover mee gaan praten, laten horen en laten zien wat dat in de praktijk teweeg brengt en zo invloed kunnen uitoefenen op het bestuur.”
Dat die sollicitatiebrief uiteindelijk zou leiden tot een plek op de CDA-lijst pal achter lijsttrekker en minister Hugo de Jonge en Tweede-Kamerterriër Pieter Omtzigt, dat had ze zelfs in haar stoutste dromen niet verwacht. Al heeft - zoals bekend - De Jonge als lijsttrekker intussen plaatsgemaakt voor minister Wopke Hoekstra en is de derde plek de vierde geworden omdat de CDA-leden Anne Kuik uit Groningen omhoog hebben gestemd.
Ze weten wat ze aan me hebben: direct en recht voor z'n raap
,,Ik vind het prachtig hoor", zegt ze met hoorbare trots in haar stem. ,,Ze weten wat voor vlees ze in de kuip hebben, daar heb ik geen doekjes om gewonden in mijn brief. Direct en recht voor z'n raap. En ik ben er voor de mensen, ik ben er om hen te helpen. Als politici moeten we onszelf niet groter of belangrijker maken dan we zijn. We zijn ook maar voorbijgangers die zich ten dienste van de samenleving moeten stellen.”
Rechtvaardigheidsgevoel
Pieter Omtzigt, de CDA’er die samen met Renske Leijten van de SP het schrijnende onrecht in de belastingtoeslagenaffaire bloot wist te leggen, noemt ze daarbij als haar grote voorbeeld. ,,De vasthoudendheid waarmee hij werkt. Het rechtvaardigheidsgevoel dat hem kenmerkt. De energie die hij in zijn werk steekt. Zeer, zeer inspirerend allemaal.”
Met nog maar anderhalve week te gaan tot de verkiezingen is er van de anders zo gebruikelijke campagnes en bijbehorende verkiezingskoorts nauwelijks sprake. Corona gooit niet alleen roet in het eten op sociaal-maatschappelijk en economisch terrein, de pandemie laat ook de politiek niet onberoerd.
,,Een beetje saai is het daardoor wel", erkent Van Dijk volmondig. ,,Ik zit veel achter m’n laptop, in digitale meetings. Maar als het even kan trek ik er op uit, hoor. Coronaproef, dat wel.” Voorzichtig als ze is, hoedt ze zich voor uitglijders als die van lijsttrekker Hoekstra met schaatser Sven Kramer, onlangs in Thialf.
Poppen aan het dansen
,,Met m'n campagneteam heb ik de afspraak dat we echt heel terughoudend zijn. Er hoeft maar ergens een keer een fotograaf te staan die een plaatje maakt als je net even niet op anderhalve meter afstand van elkaar staat, en je hebt de poppen meteen aan het dansen. Dat kunnen we niet hebben.”
De campagnebijeenkomsten die ze wel bezoekt, zijn daarom overwegend een-op-een gesprekken. Zoals onlangs in Oirschot, waar ze namens de omwonenden van de A58 geconfronteerd werd met de geluidsoverlast die het verkeer op deze nog verder uit te breiden snelweg nu al veroorzaakt. ,,De mensen daar willen een aquaduct, in plaats van een breder viaduct over het kanaal. Dat snap ik wel.”
Qua woningbouw heeft Den Haag het wel af een beetje af laten weten de laatste jaren
Dergelijke boodschappen neemt ze na 17 maart uiteraard mee naar Den Haag, zo verzekert ze. Net als de boodschap van haar partijgenoot en collega-wethouder Piet Machielsen, dat er echt dringend behoefte is aan heel veel nieuwe woningen. ,,Voor zevenveertig nieuwe huizen in Oirschot hebben zich zo’n 2500 mensen ingeschreven. Te gek voor woorden toch? Op het gebied van woningbouw heeft de Haagse politiek het de afgelopen jaren toch wel een beetje laten afweten.”
Als een open deur
Maar ligt dat ook niet aan haar eigen partij, het CDA, die toch ook alweer tijden meeregeert? ,,Misschien wel, misschien zijn we te afwachtend geweest. Dat moet inderdaad anders. In de campagne is dat ook het motto van het CDA. We moeten doorpakken, nu. En ik weet wel dat het klinkt als een open deur, maar dat maakt het niet minder waar.”
Natuurlijk kijkt ze al wel eens vooruit naar de periode na de verkiezingen, maar het lijkt er op dat haar dat nog niet echt bezighoudt. ,,Ik sta nu nog met twee benen in de Gemert-Bakelse gemeenschap en ben volop met mijn eigen werk bezig. Ik zie het straks allemaal wel, hoor. Een flatje in Den Haag, voor door de week? Daar heb ik eigenlijk nog niet eens aan gedacht.”
Dat zou dan de tweede verhuizing binnen korte tijd worden. Afgelopen voorjaar liet de in Helmond geboren maar in Bakel getogen Van Dijk dat dorp achter zich. Ze verhuisde naar Gemert. Om samen te gaan wonen met haar partner, de vader van haar drie stiefkinderen. ,,Daar hebben we lang over geaarzeld", geeft ze ietwat terughoudend een inkijkje in haar privéleven. ,,Maar voor de kids was het uiteindelijk beter. Naast het huis van vader en van moeder ook nog een huis van stiefmoeder in Bakel maakte het wel erg ingewikkeld.”
Overeind blijven
Benieuwd naar hoe ze straks - zoals ze het zelf noemt - ‘die Haagse bubbel’ zal ervaren, dat is ze wel. ,,Mensen vragen me regelmatig of ik denk daarin overeind te blijven. Maar daar denk ik niet over na. Ik blijf gewoon mezelf, zoals ik dat ook de afgelopen twintig jaar gebleven ben. Ik kom uit een dorp, ik ben opgegroeid in Bakel. Als ik op straat loop zeg ik ‘hallo’ tegen iedereen die ik tegenkom. Ik ben gewoon Inge, en dat wil ik ook blijven. Nu bellen de mensen me op als er iets is. En dat moeten ze straks ook nog gewoon doen.”
Het is zoals het is, we zullen het er mee moeten doebn
Op de vraag of ze al volop samenwerkt met haar aanstaande fractiegenoten is het antwoord ontkennend. ,,Nauwelijks", klinkt het. ,,Corona, hè. Daar kan ik wel om treuren, maar het is zoals het is. We zullen het er mee moeten doen.”
Van Dijk is straks een van de weinige Zuidoost-Brabantse Kamerleden. De oorspronkelijk uit Helmond afkomstige Paul Smeulders van GroenLinks staat op een verkiesbare plaats, net als - mogelijk - de Eindhovense Murat Memis van de SP en VVD’ er Daan de Kort uit Veldhoven. Maar dat is het dan wel. De vraag of ze met hen al contact heeft gelegd, wordt beantwoord met een verbaasde blik. ,,Dat is nu nog niet aan de orde, hoor.”
Stikstofbeleid
Niet dat er iets mis is met haar netwerk, integendeel. Vanaf 2015 tot november vorig jaar, toen bekend werd dat ze op de kandidatenlijst staat, was ze voorzitter van de provinciale afdeling van het CDA. Daardoor ging er een wereld voor haar open. Zeker nadat de CDA-fractie in de Provinciale Staten uit onvrede met het stikstofbeleid in 2019 de stekker uit de coalitie trok.
Het leverde het CDA een plek op in het oog van een enorme publicitaire storm omdat de partij, samen met de VVD, verder wilde met het Forum voor Democratie van Thierry Baudet. De meningen daarover liepen binnen het Brabantse CDA uiteen, en ook landelijke kopstukken binnen de partij bemoeiden zich met de discussie. Na een ledenraadpleging gingen de christendemocraten toch met Forum in zee.
,,Dat is de keuze geweest van de fractie en van de leden.” Van Dijk ziet zich maanden later nog steeds gedwongen die beslissing te verdedigen. ,,Als partijbestuur gingen we over het proces, niet over de politieke inhoud. Dat ikzelf een andere keuze zou hebben gemaakt, dat doet er niet toe.”
Ogen schieten vuur
De kans dat ze in Den Haag straks moet gaan samenwerken met Baudet-adepten is verwaarloosbaar. Net als de VVD heeft ook partijleider Hoekstra een regering met Forum bij voorbaat uitgesloten. En voor Van Dijk is dat maar goed ook. Toen eind vorig jaar haar hoge plek op de CDA-lijst bekend werd gemaakt, werd ze in de landelijke media omschreven als ‘de architect achter de Brabantse samenwerking met Forum voor Democratie'. ,,Hallo, kom op zeg! Hou je wel even bij de feiten, denk ik dan.” Opnieuw schieten haar ogen even vuur.
Paspoort Inge van Dijk
1975 Geboren in Helmond
1976 Verhuisd naar Bakel
1980 St. Willibrordussschool
1988 Dr. Knippenberg College, Helmond
1994 HAS Hogeschool, Den Bosch (Bedrijfskunde)
2001 CDA-raadslid Gemert-Bakel
2006 Rabobank, diverse managementfuncties
2014 CDA-lijsttrekker Gemert-Bakel
2015 Voorzitter CDA Brabant
2018 CDA-lijsttrekker en wethouder financiën en economie Gemert-Bakel
2020 Verhuisd naar Gemert
2021 Nummer 4 op de CDA-kandidatenlijst Tweede Kamer
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
VIDEO
Tjeenk Willink gooit het roer om: dunner regeerakkoord, niet praten over poppetjes
Het volgende kabinet moet een aanzienlijk dunner regeerakkoord schrijven, zodat de ‘oppositie niet buitenspel komt te staan’. Dat heeft de nieuwbakken informateur Herman Tjeenk Willink gezegd bij de start van zijn opdracht. Hij gooit duidelijk het roer om, bleek tijdens zijn persconferentie. -
PREMIUM
Hoe komt politiek uit deze impasse? De bal ligt nu bij Arib
Eén ding is zeker: er moet een ‘verkennende informateur’ komen. Maar vooralsnog ziet niemand een uitweg uit de formatie-impasse. ,,Bezinnen en opnieuw beginnen.” -
17
Derde golf ‘lijkt wat mee te vallen’, kabinet komt met versoepelfases: terrassen open, avondklok weg
Het kabinet werkt aan een gefaseerd versoepelingsplan richting de zomer. Bovenaan de lijst staan het heropenen van het hoger onderwijs en de terrassen, ook het schrappen van de avondklok en heropening van de winkels hebben topprioriteit. Deze verruimingen kunnen 21 april ingaan, vrijdag buigt het OMT zich over de wensen. -
VIDEO
Kabinet: versoepelingen niet voor 28 april
De lockdown gaat nog zeker twee weken door in zijn huidige vorm. Pas vanaf 28 april kunnen mogelijk de eerste versoepelingen worden doorgevoerd. Dat heeft het kabinet vanmiddag afgesproken in het Catshuis. -
‘Uitsluiten van Rutte zorgt voor tweestrijd binnen ChristenUnie’
Het besluit van ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers om niet in een nieuw kabinet te gaan met premier Mark Rutte, heeft geleid tot een tweestrijd tussen de kiezers van de partij. Dat blijkt volgens het Nederlands Dagblad uit een enquête onder 1100 kiezers die afgelopen verkiezing op de ChristenUnie stemden. Slechts een krappe meerderheid (53 procent) vindt het een goed besluit van Segers om niet met Rutte te gaan regeren.
-
Video
Kleine partijen op de koffie bij Tjeenk Willink: Rutte-blokkade vertoont scheurtjes
Informateur Herman Tjeenk Willink wil de mislukte kabinetsvorming vlottrekken volgens zijn eigen methode: lange gesprekken, meer inhoud, minder ‘poppetjes’. Maar diverse partijleiders zetten op dag één van de nieuwe verkenning de deur voor een eventuele samenwerking met VVD-leider Rutte alweer op een piepklein kiertje. -
PREMIUM
De bestuurlijke spierballen van D66: 'Het wordt een machtspartij'
D66 zette zich ooit af tegen regentenpartijen die de baantjes verdelen. Maar de tijden zijn veranderd. Met het Kamervoorzitterschap van Vera Bergkamp nemen de democraten een nieuwe horde. -
PREMIUM
Rutte blijft: deze drie redenen houden de premier in het Torentje
Wie dacht dat Rutte zou sneuvelen na zijn zoveelste loopje met de waarheid, is bedrogen uitgekomen. Waarom blijft hij aan? En: waarom kan hij toch niet helemaal gerust het paasweekeinde in?