Hoe zouden Oekraïners onze 4 en 5 mei beleven?

Voor ons is de oorlog 77 jaar, zeg maar een mensenleven, geleden. Voor iedereen die nu in Meteren, Kesteren, IJzendoorn, Tiel of waar dan ook een veilige opvangplek krijgt na een angstige vlucht uit Oekraïne zal het wellicht vreemd, bijna onwerkelijk, aandoen. 

Die actuele oorlog daar ten oosten van Lviv brandt op ons netvlies en dat zal ook zo zijn tijdens die twee minuten stilte op 4 mei. Ik mag hopen, en verwacht, dat het nu nog stiller zal zijn dan in voorgaande jaren. 4 mei zal hoe dan ook aan betekenis winnen, zo verwacht ik.

Wat zeker niet zal en mag gebeuren is dat die twee minuten stilte onze Oekraïense gasten overvalt. En deskundigen zullen zich er over moeten buigen of het een goed idee is om ze er op de een of andere manier bij te betrekken. 

Ik heb er al mensen over horen praten en de meningen lopen uiteen: is het te emotioneel of is het juist goed als ze ervaren hoe luidruchtige Betuwenaren opeens twee minuten stil kunnen vallen als de oorlogsdoden herdacht worden. Het lijkt mij moeilijk om de gesprekken met hen hierover aan te gaan, maar het moet wel. 

En kunnen we ze dan op 5 mei meetronen naar het feestgedruis over het vieren van onze vrede en vrijheid? Dat is minstens net zo'n moeilijke afweging. De één zal er wellicht behoefte aan hebben om iets mee te krijgen de Tour de Waal. 

Voor de ander zal het overvliegen van de onschuldig ogende Cessna's gevuld met para-droppingsbroodjes, angstige herinneringen aan Russische Mig's kunnen oproepen. We moeten ze dat dus wel vertellen. En het mooie is: hier kunnen ze in volle vrijheid kiezen of ze mee willen doen of niet. 

En beide keuzes verdienen alle begrip.