Jan van Halst traint directeuren op z’n Robinsons: ‘Daar is ook schuldgevoel, pijn en irritatie’

Er klonk gepuf, geklaag, maar ook gelach. Jolijt wisselde zich af met irritatie, opluchting met gedrevenheid. In Zoelen bij de locatie van de Holland Evenementen Groep werkten zich 32 managers in het zweet. Leidinggevenden van, pak ’m beet, accountantskantoren, politiekorpsen en transportbedrijven. ,,Het was een snelkookpan van emoties”, kijkt Jan van Halst terug.

In het survivalprogramma Expeditie Robinson zien we hem bouwen, vuur maken, vissen en zijn teamleden aansturen. In dat licht bezien is de ex-prof die voor Ziggo Sport het voetbal elk weekend analyseert, kandidaat voor de finale. Op één van de eilanden in Kroatië, waar dit voorjaar de opnames waren, ontstond het idee om het fenomeen Robinson te implementeren in zijn werk: sinds 2019 bestiert hij samen met Bart Nijhuis Van Baas naar Coach, een bureau voor trainingen en coaching voor leiderschaps- en teamontwikkeling. ,,Op dat eiland heb je veel tijd om na te denken. Het is fascinerend hoe je binnen één, twee dagen een familiesfeer creëert met alle weerstanden en irritaties van dien. Met ons bedrijf zijn we elke dag bezig met deze ontwikkeling, dus ik vroeg me af: hoe kan ik Robinson gebruiken?”

Ja, hoe?
,,We hebben de koppen bij elkaar gestoken. Gingen op zoek naar een goede locatie en kwamen uit op Zoelen. Daar heb je een locatie met Expeditie Robinson-proeven, gemaakt door mensen die ook betrokken zijn bij het programma. Die konden we gebruiken voor onze trainingen mét een Robinson-gevoel. We hebben managers benaderd voor een try-out. Binnen drie dagen hadden we 32 aanmeldingen.”

Hoe zag de dag eruit?
,,We begonnen met vier teams van acht. Met elk team een coach. Dat kun je een beetje vergelijken met de cameraploeg als je bij Robinson op het eiland bent. Die laat je op het eiland ook niet met rust. Met het verschil: de terugkoppeling. Die miste ik wel bij Expeditie Robinson. Iedereen doet maar wat, maar niets wordt geëvalueerd. Bij ons werden het gedrag en de situaties na elke proef besproken. Samen met een psycholoog die rondloopt. Wat ging er goed? Wat mis? Wie had de grootste mond? Was er het stilst? Herken je dat in je werk?”

Laten jullie de ‘expeditieleden’ ook honger lijden?
,,Op het terrein was een houten keet, waar ze begonnen en ’s morgens koffie wilden. Maar er was niets. Geen koffie dus. Nou, meteen irritatie natuurlijk. Daarna naar de eerste proef, waar mijn compagnon en ik hen welkom heetten. ‘Was de koffie lekker?’, vroeg ik. Dat deed Nicolette (Kluijver, presentator Expeditie Robinson) ook bij ons hè? Bij de welkomsproef begonnen ze ook geboeid, moesten ze los komen, de boot in en konden ze slechts een paar bananen winnen. Je zag ze smoezen: ‘We zullen straks toch wel te eten krijgen?’”

En? Was dat zo?
,,Ze deden vier proeven, waarbij ze vermicelli, gehaktballetjes en soepgroente konden winnen. Ze waren begonnen met een tasje met een bouillonblokje, een vuursteen en tondel, je weet wel, die houtslierten die gemakkelijk in brand gaan. Na de ochtendproeven konden de winnaars soep maken, de verliezers moesten het doen met water en bouillon.”

Is er niemand weggerend?
,,Zeker niet. Er werd geklaagd, natuurlijk, want dit waren directeuren die uitgebreide maaltijden gewend zijn. Dit was andere koek. Net als de Eilandraden.”

Eilandraden? Konden ze ook worden weggestemd?
,,Jazeker, na de ochtend deden we een Eilandraad met elk team. De kandidaat die werd weggestemd, moest naar een andere ruimte en sloot zich na de lunch aan bij een ander team. Nou, dan gebeurt er wat, hoor. Schuldgevoel bij het team. Pijn en verdriet bij de weggestemde. Maar ja, dat gebeurt in het bedrijfsleven ook. Daar moet je ook afscheid nemen van mensen. Of laten ze je links liggen in een team. Wat doet dat dan met je? Daarna ontstonden er nieuwe dynamieken in de nieuwe samenstellingen van de teams bij de proeven in de middag.”

Was er tot slot het samensmeltingsdiner?
,,Klopt, met z’n allen rond het kampvuur. Daar hebben we teruggekeken, nagepraat en ervaringen gedeeld.”

Wat waren die ervaringen?
,,Heftig, intens, confronterend ook. De kandidaten moesten vooraf een doel opgeven. Meer luisteren bijvoorbeeld, maar gaandeweg werd diegene toch op zijn makke gewezen: hij luisterde toch niet. Het was ontzettend leerzaam, zoals dat voor mij op het eiland ook was. Gevoelens die je wegstopt. Je plekje vinden in een team. Het familiegevoel dat je opbouwt. Hoe je bepaalde knoppen omzet. Een waanzinnig avontuur.”

Is Expeditie Van Baas Tot Coach éénmalig?
,,We gaan er ook zeker mee door. Op 1 december weer een en in het nieuwe jaar.”

Expeditie Robinson is elke donderdag en zondag te zien op televisie bij RTL 4.

Bekijk hier al onze video’s over Show & Entertainment: