Nederland komt duizenden verpleegkundigen tekort: ‘Het is 2020, geef ze flexibiliteit’

De afgelopen jaren zette HappyNurse zich in om het tekort aan verpleegkundigen aan te pakken. Bij het uitzendbureau krijgen verpleegkundigen de kans om zelf te bepalen waar en wanneer ze werken en of ze dat in loondienst doen of als zzp'er. HappyNurse wist op deze manier veel verpleegkundigen te werven. 

In Nederland groeide het aantal verpleegkundigen vorig jaar met 50.000. Maar dat is volgens Happy Nurse een druppel op een gloeiende plaat. ,,Met kunst en vliegwerk is veel gelukt in het terugbrengen van de tekorten. Er zijn de afgelopen jaren meer zelfstandigen in de zorg gekomen en werknemers stelden zich flexibeler op. Maar de vergrijzing kun je niet tegengaan, daar zit de grootste uitdaging”, zegt Rutten. 

Zolang het vak niet aantrekkelijker wordt gemaakt voor jonge mensen, wordt het tekort niet opgelost. De jongere generatie verpleegkundigen wil meer vrijheid. ,,Als je deze mensen niet hun eigen uren laat indelen, dan zullen ze niet zo snel voor het vak kiezen. Het is gek dat men dat van bovenaf wil bepalen, het is 2020.”

Rutten vindt dat de overheid hierin steken laat vallen. ,,Minister De Jonge van Volksgezondheid roept dat er minder zpp’ers in de zorg mogen worden ingehuurd omdat de zorg anders te duur wordt. Dat vind ik te kort door de bocht. Als meer flexibiliteit en vrijheid de behoefte is van verpleegkundigen, dan kun je dat niet negeren.”

De behoeftes zijn niet hetzelfde voor iedere verpleegkundige. ,,Een jonge verpleegkundige vindt het fijn om in een leaseauto van cliënt naar cliënt te rijden. Een zorgmedewerker met een gezin werkt misschien liever op dezelfde plek en op gezette tijden. Als je de extra ruimte op maat inricht, dat wordt het vak voor iedereen aantrekkelijker.”

Dee coronacrisis heeft Rutten met een onverwacht nadeel van zzp’end zorgpersoneel geconfronteerd: flexverpleegkundigen mochten vanwege het besmettingsgevaar maar voor één zorginstelling tegelijk werken. ,,De markt is plotseling heel anders geworden. Alle verzorgenden en verpleegkundigen die via ons aan het werk zijn, konden ineens niet meer zelf hun uren bepalen.” Zorginstellingen probeerden flexwerkers te claimen, terwijl uitzendkrachten het werken op meerdere plekken vaak juist waarderen. ,,Ze kiezen niet voor niets voor een flexibel dienstverband. Maar iedereen heeft zich aangepast aan de situatie en is er helemaal voor gegaan.’’

De flexwerkers werkten tijdens de drukste dagen van de coronacrisis zonder morren op de meest besmette plekken. Hiervoor verdienen ze meer waardering, vindt Rutten. ,,Kijk naar wat ze allemaal hebben moeten doorstaan de afgelopen maanden. Dat is voor niemand leuk en toch stonden ze er, helemaal ingepakt. Zelfs gepensioneerde verpleegkundigen zijn gaan helpen, dat raakt me echt.”

Het zal vooral aan de sector zelf zijn om het personeelstekort op te lossen, stelt Rutten. ,,Ik wil de overheid hier niet voor nodig hebben. Wij zijn goed in recruitment en goed werkgeverschap en de zorgmedewerkers hebben de passie. Samen komen we er wel uit.” Of een hoger salaris misschien zou kunnen helpen? ,,Iedereen wil natuurlijk meer verdienen. Maar dat is bijna nooit de primaire drijfveer van zorgpersoneel. Ze doen het werk omdat ze enorm gepassioneerd zijn over het vak. Alleen daarom al moeten we goed voor ze zorgen.”

Nu we over de coronapiek heen zijn, wordt het op veel werkplekken weer wat rustiger. ,,Je ziet dat de zorg zich weer een beetje uitbalanceert, hierdoor komt er ook weer meer bewegingsruimte voor verpleegkundigen. Ze kunnen weer langzaam hun eigen werk in gaan delen en dat vinden ze uiteindelijk toch het belangrijkst. Daar worden ze het gelukkigst van.” 

Vanwege corona moet ruim de helft van de zorgmedewerkers in verpleeghuizen en thuiszorg nog steeds onbeschermd aan het werk: