Nu spijt van een eerdere keuze? Deze denkfout heeft je in de luren gelegd

Komende tijd is een belangrijke periode voor alle eerstejaars op mbo, hbo en de universiteit. Mocht de opleiding niet bevallen, dan kunnen ze kosteloos stoppen. Maar zelfs de studenten die nu denken dat ze de juiste keuze maken, kunnen op latere leeftijd spijt krijgen.

We hebben hier allemaal een handje van. We zetten nu tatoeages, jagen banen na en kiezen partners die we later misschien niet zo’n beste keuze vinden. De reden? We kunnen ons domweg niet voorstellen dat we in de toekomst nog van smaak en overtuigingen zullen veranderen.

Geluksprofessor Daniel Gilbert doopte dit fenomeen tot ‘end of history illusion’: we hebben het idee dat we op dit moment de mens zijn die we de rest van ons leven zullen blijven. We zien wel dat we in het verleden flink zijn veranderd, maar we verwachten weinig verandering meer. Of we nou 18 jaar zijn, of 68.

Zo heb ik me in de afgelopen maanden ontpopt als een fitfanaat. Ik sta regelmatig een variatie gewichten tegen de zwaartekracht in te duwen. Had je me tien jaar geleden gevraagd of ik op mijn 40ste plots een ‘sporty spice’ zou worden, dan had ik je vierkant uitgelachen. Terugkijkend vind ik het jammer dat ik niet eerder ben begonnen.

Dat deze illusie bestaat, is niet vreemd. Het is makkelijker om gebeurtenissen uit het verleden te herinneren, dan te bedenken hoe we ons in de toekomst ontwikkelen. We willen ons niet zoveel verandering voorstellen. Waarschijnlijk vind je je leven prima. Stel dat je op een dag wakker wordt en je je rot ergert aan je partner of baan. Dan heb je toch een probleem.

Toch kan er zomaar een tijd komen waarin je ontdekt dat je mening over een politieke discussie is veranderd of je baan niet meer de uitdaging biedt die je zoekt. Dat betekent niet dat je destijds een verkeerde keuze hebt gemaakt. Je kon gewoonweg niet voorzien dat je ooit anders zou gaan denken. Sta je voor een grote beslissing voor de toekomst? Bedenk dat je niet alles kan voorzien: verandering is de enige constante.

Meer weten over onze hersenen op het werk? Chantal van der Leest is ook auteur van het boek Ons feilbare denken op het werk: over denkfouten op de werkvloer (2018).

Denk je ’s avonds al aan al het werk wat je morgen wacht? Dit zijn de tips van coach Charlotte van ‘t Wout om je werk voortaan op je werk te laten: 

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!