Geen zin in de week, energiegebrek, irritatie en het liefst meteen weer terug in je bed willen - de maandagblues zijn mij niet geheel onbekend. Hoe leuk ik mijn werk over het algemeen ook vind, er zijn maandagen waarop ik het vooral erg onrechtvaardig vind dat de week weer is begonnen. Kan het nou niet nog één dagje weekend zijn? Welke flapdrol heeft bedacht dat ik op maandag voor dag en dauw op moet staan om me op tijd ergens te melden?

Ik ben gelukkig niet de enige die op maandag de blues heeft. Zo blijkt uit cijfers dat de gemiddelde productiviteit op maandag achterblijft op de rest van de week. Bestellingen worden trager verwerkt, er worden minder targets gehaald en vergaderingen duren langer. Het schijnt zelfs zo te zijn dat van alle dagen op maandag de meeste ongelukken gebeuren. Natuurlijk geldt het ‘maandag-effect’ niet voor iedereen - er zijn mensen die er geen last van hebben en maandagochtend al meteen ‘aan’ staan (maar die heb ik altijd een beetje verdacht gevonden).

Ik heb altijd gedacht dat mijn maandagblues vooral kwamen doordat maandag nu eenmaal de dag is dat ik na het vrije en blije weekend de koude, keiharde en asgrijze werkelijkheid van de werkweek word in gesleurd. Ik heb inmiddels echter begrepen dat het ook een andere, minder existentiële oorzaak kan hebben: mijn slaappatroon. Uit recent onderzoek blijkt namelijk dat niet alleen het aantal slaapuren telt voor de kwaliteit van je slaap, maar ook de regelmaat ervan.

Wanneer je normaal gesproken bijvoorbeeld slaapt van elf uur ’s avonds tot zeven uur ’s ochtends, en ’s weekends na een feestje om één uur je bed in tuimelt om om een uur of tien pas weer wakker te worden, raakt je biologische klok van slag. Je doet jezelf zo een soort jetlag aan. Het verleggen van je slaap heeft weer effect op je slaap van zondagavond (wanneer je weer je vaste ritme in moet), met een logisch gevolg op maandag: futloosheid en het gevoel het liefst weer onder de wol te kruipen.

De maandagblues kunnen dus best veroorzaakt worden door de negatieve gevolgen van een soort jetlag in het weekend. Het schijnt zelfs zo te zijn dat je na een feestje toch beter gewoon op je normale tijd op kunt staan - met een goed getimed dutje op de zaterdagmiddag. Het beste is natuurlijk helemaal geen feestje op zaterdag en braaf op tijd je nestje in. Maar of dát nu de maandag veel positiever maakt…

Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert. Hij schreef hierover de boeken Fokking druk (2018), Werken met millennials (2019) en Werk kan ook uit (2020). 

Bekijk hier al onze video’s over werk en carrière: