De raad adviseert ook bepaalde medische risicogroepen te vaccineren met het Oxfordvaccin, afhankelijk van hun risico op ernstige ziekte en sterfte door Covid-19. 

Op basis van het advies van de Gezondheidsraad neemt minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge snel een besluit over de bestemming van het vaccin, dat door de universiteit van Oxford werd ontwikkeld. Het kabinet houdt in het eerste kwartaal nu rekening met de levering van 1 tot 1,5 miljoen doses, te beginnen met bijna 125.000 vaccins volgende week. Aanvankelijk was op veel meer gerekend, tot AstraZeneca onlangs bekendmaakte dat de eerste leveringen 60 procent lager uit zouden vallen.

Wat opvalt aan het advies van de Gezondheidsraad: 55-plussers namen maar ‘in geringe mate’ deel aan de studies van het Oxfordvaccin, zoals de raad zelf schrijft. Daarom kan de werkzaamheid van het middel bij 55-plussers ‘nog niet berekend worden’. Omdat de immuunrespons van ouderen die wél meededen gelijk is aan die van mensen van 18 tot 55 jaar, acht de raad het toch verstandig om 60 tot 65-jarigen het AstraZeneca-vaccin met voorrang te geven. Dit omdat deze doelgroep relatief vaak met corona op de ic belandt, en er daarom veel gezondheidswinst kan worden geboekt.

Andere landen maken een andere keuze. Zo hebben België en Italië besloten om alleen mensen onder de 55 jaar het Oxfordvaccin te geven. Duitsland gaat tot 64 jaar. Onder meer Frankrijk en Zweden kiezen voor dezelfde bovengrens als Nederland, 65 jaar dus. In het Verenigd Koninkrijk hebben ze zoveel vertrouwen in hun ‘eigen’ vaccin dat er geen leeftijdsgrens is gesteld.

En dan zijn er dus ook bepaalde patiëntengroepen, voor wie het vaccin volgens de Gezondheidsraad ook een uitkomst zou zijn. De raad denkt daarbij onder anderen aan mensen met het syndroom van Down, met ernstig overgewicht (morbide obesitas) en met bepaalde neurologische aandoeningen waarbij de ademhaling is verstoord.

Een aantal patiëntengroepen bij wie het immuunsysteem slecht werkt, zouden volgens de raad beter gebruik kunnen maken van de al goedgekeurde vaccins van Pfizer en Moderna. Die vaccins worden in Nederland al toegediend, onder meer aan zorgpersoneel en ouderen in verpleeghuizen.

Als alle ouderen en de genoemde patiëntengroepen gevaccineerd zijn met het AstraZeneca-vaccin, adviseert de raad over te gaan tot vaccinatie van twee andere doelgroepen: overige medische risicogroepen tot 60 jaar en mensen in de leeftijdsgroep van 50 tot 60, bij beide groepen te beginnen bij de oudsten. Deze groepen hebben een vergelijkbaar verhoogd risico op een ernstig ziektebeloop van Covid-19, stelt de Gezondheidsraad.

Het Oxfordvaccin leek lang het eerste middel te zijn dat op de markt zou komen. Nederland kocht het vaccin daarom ook als eerste. In totaal rekent ons land op 11,7 miljoen doses. Door allerlei beslommeringen en tegenvallers raakte het vaccin uiteindelijk wat achterop bij concurrenten Pfizer en Moderna. Maar er is ook goed nieuws.  Gisteren meldden de onderzoekers achter het vaccin dat hun middel ‘substantieel’ helpt tegen de verspreiding van het coronavirus.