Lancering ruimtetelescoop James Webb wéér uitgesteld: nu op eerste kerstdag
De lancering van ruimtetelescoop James Webb, de opvolger van de Hubble, wordt weer uitgesteld. De telescoop gaat nu op zijn vroegst op eerste kerstdag de ruimte in, meldt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie Nasa. Door slechte weersomstandigheden bij de lanceerbasis in Frans-Guyana is het te riskant om vrijdag te lanceren.
Het gaat om het tweede uitstel in korte tijd. Eigenlijk had de lancering woensdag moeten plaatsvinden, maar door technische problemen werd dit naar vrijdag verplaatst. Volgens de huidige planning gaat James Webb zaterdag 25 december tussen 13.20 en 13.52 uur (Nederlandse tijd) de lucht in.
Donderdagavond kijkt het lanceerteam naar de nieuwe weersverwachtingen. Als die opnieuw ongunstig zijn, kan de lancering van James Webb weer worden verschoven.
Sporen van het begin van het heelal
James Webb moet de opvolger worden van de beroemde Hubble-ruimtetelescoop. De nieuwe telescoop is groter en scherper en moet daardoor dingen kunnen zien die Hubble nooit heeft ontdekt. De Webb gaat alle fases van de kosmische geschiedenis bestuderen, waaronder sporen van het begin van het universum: de oerknal.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Het apparaat is de eerste dat in staat is om het vroegste sterrenstelsel waar te nemen - misschien zelfs enkele van de allereerste exploderende sterren. Deze ontstonden zo’n 13,5 miljard jaar geleden. Het uv-licht dat door die objecten wordt uitgezonden verandert door de uitdijing van het universum van uv naar infraroodlicht. Dat komt omdat de lichtgolven feitelijk ‘uitgerekt’ worden, omdat de bronnen van het licht zich van ons af bewegen. Webb is zo ontworpen dat het dit licht met een zeer hoge resolutie en gevoeligheid kan waarnemen - hoger dan ieder apparaat tot dusver.
Gigantische hightech origami
James Webb gaat daarnaast op zoek naar planeten waar leven mogelijk is. Daartoe observeert de telescoop planeten die zich in de 'leefbare’ zone van hun zon bevinden. Dat is het gebied waar planeten in theorie vloeibaar water op hun oppervlakte kunnen hebben. De Webb kan bepalen of en waar tekenen van leefbaarheid aanwezigheid zijn.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
De telescoop wordt in een baan om de zon gebracht, tussen die van de aarde en van mars, op een afstand van ongeveer 1,5 miljoen kilometer van de zon. Het apparaat is ongeveer zo groot als een tennisbaan, en moet daarom opgevouwen worden voor de lancering - anders past hij niet in de raket, de Ariane 5. Zo is de spiegel van de telescoop in achttien achthoeken verdeeld, die uitgevouwen kunnen worden.
Als het vehikel eenmaal in de ruimte is, dan worden de onderdelen uitgevouwen. ‘Zoals gigantische hightech origami', aldus Nasa. Dat proces zal ongeveer twee weken duren.
Vaak uitgesteld
De lancering van James Webb heeft lang op zich laten wachten. De telescoop is sinds 1996 in ontwikkeling. Nasa had hem al in 2011 willen lanceren. Maar elke keer was er een technisch probleem dat om uitstel vroeg, van losse schroeven tot het gebruik van een verkeerd oplosmiddel bij het reinigen van onderdelen. Dus ook in 2013, 2018, 2019, mei 2020 en voorjaar 2021 ging er een streep door de geplande lancering.
In totaal heeft de Webb ongeveer 8 miljard euro gekost. Het is de bedoeling dat de telescoop vanaf juni 2022 operationeel is.
Bekijk onze meest bekeken nieuwsvideo’s in onderstaande playlist:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
interview
Paniek om een dringend mailtje van de baas: waarom ons brein soms worstelt met werk
Kenniswerk is zwaar voor onze mentale gezondheid, ziet Christianne Vink, psycholoog en auteur van Het grote hoe ik werk boek. Ze ontmoet in haar praktijk werkenden die worstelen met vermoeidheid en stress, en zich tegelijkertijd moeilijk kunnen concentreren. Wat kun je daaraan doen? -
PREMIUM
Astronomen kijken uit naar lancering ruimtetelescoop: ‘Zal kennis van astronomie veranderen’
Heel de astronomische wereld kijkt reikhalzend uit naar de lancering van de ruimtetelescoop James Webb, komende woensdag. Na vele jaren van uitstel brengt een Ariane-5 draagraket de opvolger van de Hubble deze maand de ruimte in. -
met video
Eerste beelden onderwaterschatten op ruige zeeroute geven kijkje in 3000 jaar historie
Werelderfgoedorganisatie Unesco is een groot onderwateronderzoek gestart in de Middellandse Zee. In het gebied Skerki Banks zijn vroeger honderden schepen gezonken waardoor er talloze archeologische vondsten op de bodem kwamen te liggen. Unesco wil ervoor zorgen dat deze vondsten goed beschermd worden. -
Wetenschappers creëren muizenembryo's zonder sperma en eicellen
Wetenschappers hebben muizenembryo’s ontwikkeld uit stamcellen zonder dat er sperma en eicellen aan te pas kwamen. De embryo’s leken sterk op echt muizenembryo's, compleet met onder meer tekenen van een hart- en hersenfunctie, en hielden het ruim acht dagen vol. Dat schrijven Britse en Amerikaanse media. -
Dit zijn de goedkoopste auto's voor private lease
Met private lease kun je voor een vast bedrag in een gloednieuwe auto rijden. Nagenoeg alles is inbegrepen: of het nu wegenbelasting, de verzekering, onderhoud of pechhulp is, je hoeft er niet over na te denken. Dit zijn de goedkoopste modellen.
-
PREMIUM2
Meer uren per dag werken in minder dagen, kan het?
Meer tijd voor ons sociale leven, minder files en minder drukte bij de kinderopvang. Om de problemen op de arbeidsmarkt aan te pakken, komt internist en hoogleraar Marcel Levi met een opmerkelijk voorstel: ga hetzelfde aantal uren werken in minder dagen. -
-
-
PREMIUMWat zegt de wetenschap
Kan de Oosterscheldekering de stijgende zeespiegel nog wel aan?
De Watersnoodramp van 1953 was de aanleiding om de Deltawerken te bouwen: de verzameling waterwerken die Zuidwest-Nederland beter moest beschermen tegen de zee. Maar door klimaatverandering staat die bescherming onder druk. -
Mogelijk eerste planeet buiten onze Melkweg ontdekt
Voor het eerst lijkt er een planeet te zijn ontdekt in een heel ander sterrenstelsel, dus buiten onze Melkweg. Helemaal zeker is het nog niet, en het is sowieso bijzonder moeilijk om bevestiging te krijgen, maar de metingen kunnen wetenschappers een nieuwe plek bieden om naar planeten te zoeken.