Collins bracht de achtdaagse missie door met het besturen van de commandomodule Columbia. Commandant Neil Armstrong en mede-astronaut Edwin ‘Buzz’ Aldrin zetten op 20 juli 1969 - na vertrek vanuit Cape Canaveral in Florida en een reis van 238.000 mijl - de eerste stappen op de maan.

Collins bleef alleen in de commandomodule achter en moest in een baan rond de maan wachten, terwijl zijn twee collega’s met de maanlander Eagle afdaalden naar het maanoppervlak. Hij bevond zich binnen 69 mijl van de maan.

Honderden miljoenen mensen wereldwijd zagen op de televisie dat Armstrong als eerste mens de maan betrad. ,,Een kleine stap voor de mens, een grote stap voor de mensheid”, zei hij. Collins had op dat moment geen radiocontact met de vluchtleiding in Houston. Hij was ‘helemaal alleen met God aan de andere kant van de maan’, schreef hij in zijn memoires.

Pas later, toen hij weer radiocontact had, hoorde Collins dat de landing geslaagd was en dat president Nixon zijn twee collega’s feliciteerde. ,,Ik denk dat je ongeveer de enige persoon in de buurt bent die geen tv-uitzending van deze gebeurtenis heeft”, zei de vluchtleider vanuit Houston. ,,Dat is in orde. Ik vind het niet erg’’, antwoordde hij.

Collins was bijna 28 uur alleen in de commandomodule voordat Armstrong en Aldrin hun taken op het maanoppervlak voltooid hadden en weer opstegen met de maanlander. Collins moest de twee ruimtevaartuigen opnieuw aan elkaar koppelen. Als toen iets mis was gegaan en Aldrin en Armstrong vastzaten op de maan - dat was zijn grootste angst - zou Collins alleen naar de Aarde zijn teruggekeerd.

Gelukkig ging het goed. Op 24 juli plonsde de capsule met Collins, Armstrong en Aldrin in de Grote Oceaan. Na een heldenonthaal in eigen land gingen ze op wereldtournee.

Vaak is Collins gevraagd of hij het jammer vond dat hij niet op de maan was geland. Maar dat was nooit een optie voor hem. Zijn specialiteit lag in het besturen van de commandomodule. Hij vergeleek zijn functie met die van de exploitant van een basiskamp tijdens een bergbeklimmersexpeditie.

,,Ik weet dat ik een leugenaar of een dwaas zou zijn als ik zou zeggen dat ik de beste van de drie Apollo 11-stoelen had, maar ik kan naar waarheid zeggen dat ik volkomen tevreden ben met de plek die ik had”, schreef hij in zijn autobiografie. ,,Deze onderneming is opgezet voor drie mannen, en ik beschouw mijn derde plek even noodzakelijk als een van de andere twee.”

Collins maakte zijn eerste ruimtereis in 1966. Zijn tweede en laatste ruimtevlucht was die met de Apollo 11. Zijn sterkste herinnering daaraan was het kijken naar de Aarde, waarvan hij zei dat die er ‘vredig en sereen’ uitzag, maar ook ‘kwetsbaar’.

,,Als ik terugkijk op Apollo 11, voel ik me meer en meer aangetrokken tot mijn herinnering, niet aan de maan, maar aan de Aarde. De kleine, kleine aarde met zijn kleine zwartfluwelen achtergrond”, zei Collins tijdens de viering van het 50-jarig jubileum van de missie in 2019.

Van de drie astronauten was Collins de grappenmaker. Aldrin noemde hem de ‘gemakkelijke kerel die lichtzinnigheid in dingen bracht.’

Over zijn ervaringen schreef hij in 1994 een kinderboek. In het voorwoord drong Collins aan op meer uitgaven voor ruimteverkenning en een bemande missie naar Mars.

‘Ik ben te oud om naar Mars te vliegen, en daar heb ik spijt van’, schreef Collins. ‘Maar ik denk nog steeds dat ik heel veel geluk heb gehad. Ik ben geboren in de dagen van dubbeldekkers en Buck Rogers, leerde vliegen in de vroege jets en bereikte mijn hoogtepunt toen maanraketten voorbijkwamen. Dat is moeilijk te verslaan.’

Collins overleed aan de gevolgen van kanker, meldt zijn familie in een verklaring. ,,Mike ging de uitdagingen van het leven altijd tegemoet met gratie en nederigheid en deed dat ook bij zijn laatste uitdaging”, aldus zijn familie. ,,We zullen hem vreselijk missen. Maar we weten ook hoe gelukkig Mike was met het leven dat hij heeft geleefd.”

Armstrong overleed in 2012 op 82-jarige leeftijd. Collins zei destijds dat hij hem erg zou missen. Aldrin is 91 jaar en woont in de Verenigde Staten.

Bekijk onze trending nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: