De zoektocht naar vrijwilligers om straks de nieuwe buurtbuslijn Grave-Wijchen te bemannen is voor FNV-bestuurder Marijn van der Gaag de aanleiding - niet de oorzaak - om de strijd tegen openbaar vervoer door vrijwilligers aan te gaan.

In eerste instantie door gesprekken met betrokken raadsleden en lokale bestuurders. Vervolgens, voor de zomer, door invloed uit te oefenen bij de provincie Gelderland. Dan worden de voorwaarden in de concessies voor het provinciaal openbaar vervoer (OV) vastgesteld. ,,Daarin willen wij dan kaders zien waarmee vastgesteld wordt dat ook de buurtbus rijdt volgens de cao-voor chauffeurs in het OV.”

Buurtbusvereniging Rijk van Nijmegen - door de Coronacrisis wordt er tijdelijk niet gereden - is een van de ruim twintig Gelderse buurtbusverenigingen. Onder deze ‘koepel’ vallen vijf lijnen in de gemeenten Heumen, Berg en Dal, Mook en Middelaar, Wijchen en Beuningen en binnenkort dus ook Grave. De ritten worden gereden door zo’n 130 vrijwilligers. Vervoerder Breng levert de busjes.

De oorzaak van het probleem dat de FNV wil aanpakken, zit hem volgens Van der Gaag in de aanbestedingsprocedure waarin Gelderland het openbaar vervoer in de provincie gunt.

Of zoals hij het noemt: ,,Doorgeschoten marktwerking. Vervoerders kunnen laag inschrijven doordat zij onrendabele lijnen schrappen en andere lijnen door goedkopere onderaannemers - touringcarbedrijven - laten uitvoeren. En de provincie zegt natuurlijk niet ‘nee’ tegen een lage inschrijving. Dat scheelt weer in de kosten.

,,Ik heb niets tegen vrijwilligers. En ook niet tegen manieren om openbaar vervoer in minder rendabele regio’s overeind te houden. Maar dat kan en mag niet zomaar worden afgeschoven op vrijwilligers. Het levert OV-bedrijven flink wat op om steeds meer lijnen door vrijwilligers en door touringcarbedrijven te laten rijden.’’

,, Chauffeurs op die bussen zitten in een andere cao, verdienen minder en maken vaak langere dagen. Verdringing op de arbeidsmarkt dus. Nederland telt ongeveer 12.000 chauffeurs in het openbaar vervoer. Hun beroep staat op de tocht. ”

Volgens de FNV-bestuurder zouden OV-maatschappijen de onrendabele lijnen moeten bekostigen met de rendabele lijnen die bijvoorbeeld in drukke steden worden gereden.

,,Maar het is in dit geval de provincie die de kaders moet stellen voor de nieuwe aanbesteding. Daarop richten we onze invloed.”