Winterswijk start onderzoek naar ‘rampzalige’ kleiput

De Nijmeegse professor die in deze krant het project als 'rampzalig’ heeft bestempeld, prof. dr. Jan Roelofs, mag het onderzoek gaan doen. De gemeente heeft zijn onderzoeksbureau B-Ware uit Nijmegen de opdracht gegeven om samen met het Wageningse bureau AKWA (Aquatisch Kenniscentrum Wageningen) te onderzoeken of er nog wat te redden is aan de plas, waar de laatste twee jaar 36.000 kuub licht vervuilde industriegrond in is gestort.

Het was de bedoeling van de gemeente om er uiteindelijk in tien jaar tijd 260.000 kuub vervuilde grond in te storten, maar er wordt nu onderzocht of dit wel wenselijk is. Er is altijd beweerd dat verondieping van de kleiput goed zou zijn voor de natuur. Een glooiende oever zou namelijk voor meer divers leven in de plas zorgen.  Tegenstanders van het plan en omwonenden zagen echter met lede ogen aan, hoe door de grondstortingen het kraakheldere water van de kleiput veranderde in een vieze smurrie. 

Het verondiepen van de kleiput ligt al sinds het najaar stil, toen ontdekt werd dat de gemeente er partijen grond in had gestort die niet op het giftige PFAS waren gecontroleerd. Het was de Actiegroep Behoud Kleiput die hier achter kwam en aan de bel trok. De gemeente werd vervolgens op de vingers getikt door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).

Het was ook de Actiegroep die de Nijmeegse professor Roelofs, als gespecialiseerd waterecoloog,  naar de kleiput liet kijken. Toen Roelofs voor De Gelderlander ter plekke ging kijken, noemde hij het project ‘rampzalig’. Volgens Roelofs heeft het artikel in de Gelderlander voor veel ophef gezorgd in zijn wereld van deskundigen. ,,Heel veel waterschapsmensen reageerden met ongeloof dat dit project ooit is goedgekeurd.” 

Na publicatie van dat artikel heeft de gemeente Roelofs in de arm genomen. Winterswijk heeft zich door hem laten overtuigen dat de vermesting van het water door het storten van vervuilde grond een serieus probleem is. En ook dat de kleiput op diepte gehouden moet worden om de zogenaamde spronglaag te behouden. Roelofs adviseerde eerder om subiet te stoppen met het project en de grond die er nu in ligt af te dekken met een dikke laag schone grond, liefst uit de eigen omgeving.

Het veldonderzoek dat deze maand begint moet duidelijk maken hoe de ecologische toestand van de kleiput momenteel is. Er wordt ook bodemonderzoek gedaan. Bovendien wordt gekeken of de geplande natuurdoelstelling nog wel gehaald gaan worden. De kans bestaat dat het hele project wordt afgeblazen. Na de zomer verwacht de gemeente een eindoordeel.

Erik Meinen, woordvoerder van de Actiegroep Behoud Kleiput is blij met het het onderzoek. ,,Bij deze contra-expertise wordt toch gekeken naar zaken waar eerder nooit naar gekeken is. Bijvoorbeeld de bodem en de diepere delen. En ook wat de fosfaathoudende grond doet en heeft gedaan met de kwaliteit van het water. Dit is een stap in de goede richting.”