Hoe Safiya en haar vier kinderen vermorzeld worden tussen de rechtssystemen van Nederland en Oostenrijk

Het is vijf over twaalf voor de Zutphense Safiya (34), moeder van vier kinderen. In 2010, ze is dan een jaar in Nederland en in een kwetsbare positie, neemt ze een tas mee naar Oostenrijk. Er blijkt 600 gram heroïne te zitten. Vier jaar later, in 2014 worden haar vingerafdrukken op het pakketje gematcht in een grote drugszaak en ligt er een arrestatiebevel uit Oostenrijk op haar mat. Vervolgens is er tussen Oostenrijk en Nederland jarenlang getouwtrek, waar het proces gaat plaatsvinden. 

In 2015 is Nederland welwillend het proces hierheen te halen, maar wil Oostenrijk niet meewerken: er is angst dat Safiya hier haar straf ontloopt. Arnold Gerritsen, destijds burgemeester van Zutphen, bemoeit zich ermee, jeugdzorg is betrokken. Maar het blijft stil uit Oostenrijk en Safiya verdwijnt uit beeld bij alle hulpverlening. 

Ze duikt, doodsbang dat ze opgepakt wordt, met haar vier kinderen onder de radar. Ondertussen werkt haar Oostenrijkse advocaat aan de zaak en is het Oostenrijkse Openbaar Ministerie wél bereid de zaak aan Nederland over te dragen. Maar dan laat het Nederlandse OM steeds niets van zich horen. De Oostenrijkse maat is vol en op 19 april dit jaar ligt er opnieuw een arrestatiebevel.

Safiya en de kinderen dreigen vermorzeld te worden tussen de justitiële apparaten van de landen. Uitzetting lijkt onafwendbaar, waarbij Safiya mogelijk een half jaar in voorarrest zal zitten in Oostenrijk, waar ze haar kinderen niet kan zien of bellen. Zij hebben alleen hun moeder, geen andere familie. Twee advocaten zijn al wekenlang belangeloos aan het vechten voor de kinderen. De gemeente Zutphen is wakker geschrokken, burgemeester, wethouder Jeugd, Kamerleden zijn aangeschreven, Kinderombudsman ingeseind. 

Hoe kon het zover komen? Het begon in een door burgeroorlog verscheurd land in West-Afrika.

Sommige mensen zijn misschien wel geboren om pijn te lijden. Zo ziet Safiya zichzelf. Als ze terugdenkt aan Afrika, ziet ze haar vader, moeder, broer, zusje. Ze wonen in een klein huis, zijn arm. Maar ze is geliefd. Met haar moeder gaat ze naar de markt, verkoopt mango’s. In haar dromen - ook als ze in Zutphen in bed ligt - zit ze bij haar vader op de nek, een gelukkig meisje. Ze kan niet meer slapen zonder slaappillen. Schrikt midden in de nacht wakker, van een auto voor haar raam.